هر تیم نشریه دیواری می توانند از دانش آموزان علاقه مند با مسئولیت هایی زیر تشکیل شود:
۱- سردبیر
۲- دستیار سردبیر
۳- نویسنده (مقاله یا سرمقاله که می تواند همان سردبیر باشد)
۴- خبرنگار (مصاحبه و تهیه گزارش و خبر ، عکاسی در صورت نیاز …)
۵- خوشنویس یا حروف نگار (نویسنده متن اطلاعات گردآوری شده، می تواند فرد خوش خط تر تیم، و یا یک تایپیست باشد)
۶- طراح و گرافیست یا صفحه آرایی به همراه طراحی و دیزاین کل نشریه
( کادر بندی ، تهیه لوگو ، حاشیه نگاری ، تذهیب ، کار اسلیمی …) کاریکاتور در صورت نیاز
ـ تعریف روزنامه دیواری:
روزنامه دیواری به جهت این که می تواند، گسترهی وسیعی از دانش آموزان مدرسه را پوشش داده و از طرفی، فاقد هزینه های بالای تکثیر است، مناسب ترین قالب برای یک نشریهی مدرسه ای است. روزنامه دیواری، ترکیبی از مطالب جمع آوری شده دانش آموزان می باشد که از طریق کتاب، رسانه ها یا آثار قلمی تهیه شده و در روی یک صفحه بزرگ کاغذی یا مقوایی در ابعاد (۷۰*۱۰۰) سانتی متر، چینش، نوشته و یا طراحی می شود.
نشریه دیواری اثری است فرهنگی و هنری که توسط گروه مشخص و محدودی (۲ – ۳ نفر) از دانش آموزان به منظور خبررسانی و انعکاس افکار، عقاید، دیدگاه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی افراد و گروه ها و نیز بیان واقعیت ها و انتقال مفاهیم اساسی تهیه و تنظیم می گردد. این اثر به صورت دست نویس بوده و لزوماً هر یک از اعضای گروه در تعامل سازنده با همدیگر و به فراخور استعدادها و توانایی ها و علائق خود، مسئولیتی را عهده دار می شوند.
ویژگی های تهیه ی نشریه دیواری (گروهی)
– نشریه ی دیواری در مقوای مخصوص نشریه با ابعاد صد در هفتاد سانتی متر و با فاصله ی مناسب خطوط برای نوشتن مطالب (۵/۱ سانتی متر) تهیه می شود. همچنین از کاغذ نازک استفاده نشود.
– کادربندی نشریه باید با توجه به عناوین ستون های مختلف و بر اساس اولویت و مبانی روزنامه نگاری صورت گیرد.
– نشریه دیواری از نظر نوع، هدف و این که عمده مطالب آن حول چه محوری متمرکز شده باشند، متفاوتند، لیکن نشریه روزنامه ای، پیرامون «موضوعی خاص» تهیه شده و عمده مطالب و محور اساسی آن در زمینه های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و مناسبت های خاص می باشد.
– ذکر منابع و مآخذ کلیه ی مطالب مندرج در نشریه، الزامی می باشد.
– به روز بودن، جدید بودن، مفید و مؤثر بودن مطالب، اهمیت دارد. لذا باید از آوردن مطالب تکراری کم اهمیت، غیرعلمی و غیرمرتبط با موضوع خودداری شود.
– از نقل مستقیم مطالب، کپی برداری، استفاده از طرح ها و جداول آماده و مربوط به دیگران جداً خودداری شود. سعی شود مطالب به صورت غیرمستقیم و با قلم نویسنده و تهیه کننده نوشته شود.
– بهره مندی از حضور یک استاد راهنما هم چون کتابدار، مدیرمدرسه و یا یکی از دبیران و … و در ج نام ایشان در شناسنامه نشریه می تواند در ارتقای کیفیت نشریه مؤثر باشد.
– نشریه ی دیواری دارای ستون های متعددی است، در هر ستون موضوعات معین و با عناوین مشخص درج خواهد شد که کلیات محتوایی آن قبلاً ذکر شد.
عوامل موفقیت نشریات:
۱ـ شناخت مخاطب :
قبل از هر کاری در نشریه، ابتدا باید بدانیم که مخاطب مان چه کسی است و در چه بازه سنی ای قرار دارد.
این شناخت به وسیلهی شناسایی نیازها ، خواسته ها ، کمبود ها و آسیب های مخاطب صورت می گیرد. سپس می توانیم اهداف ، چشم انداز و برنامه های نشریه مان را ترسیم و تنظیم کنیم.
به طور مثال: اگر مخاطب ما دانش آموزان دوره متوسطه است باید با یک سری از ویژگی های این رده سنی جوان ها مانند تنوع طلبی ، صراحت ، تحرک و پویایی ، صمیمیت ، میل به تجربه کردن و غیره ، آشنایی داشته و فضاها و قالب های مطالب نشریه خود را با توجه به این ویژگی ها هم سو کنیم.
۲ ـ قرار داشتن منبع پیام در درون گیرندگان پیام :
برای جذب مخاطبین خود و همراه کردن آن ها در شماره های متوالی ، باید توجه داشته باشیم که تألیف و ارائهی مطالب، باید به گونه ای باشد که نویسندگان و مؤلفین مطالب ، خود، از میان ردهی سنی مخاطب باشند. زیرا با توجه به نکته قبلیای که گفته شد، فرد نویسنده، اگر خود از میان رده سنی مخاطب باشد، مطمئناً ویژگی های مشترک روانی و اجتماعی آ نها به انتقال مفاهیم بسیار کمک می کند. البته این بدان معنا نیست که عنصر تجربه و حرفه ای گری در این میان نقشی ندارد.
۳ ـ نوآوری در عکس ها و رنگ ها:
ما هر چه قدر هم در نشریه خود، مطالب قوی و خوب داشته باشیم ، اما از لحاظ عکس و تصویر سازی ضعیف باشیم ، خواننده ، چندان رغبتی برای خواندن یک مطلب نمی کند . این عکس است که به مطلب حرکت و احساس می دهد. در همهی صفحات نشریه و به خصوص در طرح جلد آن ، از عکس ها و تصویرسازی های مناسب و جذاب استفاده کنیم. حتی می توانیم بعضی از صفحات نشریه مان را به عکس اختصاص دهیم. گزارش تصویری از فعالیت های انجمن ، عکس های خبری و…
۴ـ نوآوری در ادبیات نشریه و سازمان حروف و به ویژه در تیترها:
مخاطب باید نشریه را دوست و رفیق خود احساس کند . این کار محقق نخواهد شد، مگر با استفاده از ادبیات صمیمی و خودمانی نزدیک به زبان مخاطب ( ادبیات محاوره ای) در مطالب نشریه. و هم چنین استفاده از زبان طنز در نوشته ها به دلیل سازگاری بیشتر ذائقه جوان با طنز.
“تیتر” یکی از مهم ترین قسمت های هر مطلب و هدایتگر خواننده به سوی مطلب است، به مطلب هویت می دهد و خواننده را به خواندن مطلب ترغیب می کند. بنابراین، تیتر باید بتواند با حداقل واژه ها ، حداکثر معنا و مفهوم را برساند. پس برای مطالب مان حتما تیترهای جذاب و پر معنا انتخاب کنیم.
۵ ـ تعامل با مخاطبین نشریه :
مخاطبین نشریه باید احساس کنند که در نشریه، حضور دارند و وجود آن ها برای صاحبان نشریه دارای اهمیت است. این موضوع با استفاده از راه کارهایی هم چون نظرسنجی ها ، ستون گفت و شنود ، پیامک و … محقق می شود.
این تعامل با مخاطب می تواند :
ـ ملاکی برای ارزیابی موفقیت و یا عدم موفقیت شما و رفع کاستی ها باشد.
ـ نوع نگاه مخاطب را شناسایی و این نگاه را در ارائهی مطالب نشریه حاکم کند.
ـ بسیار کمک کند به شما برای گرفتن ایده و سوژه از مخاطبین.
۶ ـ هماهنگی گروه تولید کننده نشریه
در فضای داخلی نشریه باید گروه تولید کننده ، در اعتقادات ، نگرش ها ، سیاست گذاری های نشریه و مراحل مختلف تولید آن هماهنگ باشند. با برگزاری جلسات مستمر بین مدیرمسئول و سردبیر و تحریریه می توان به این هماهنگی رسید.
۷ ـ نقدپذیری از طریق تشکیل گروه های نقد نشریه :
مخاطب باید خود را در نشریه سهیم دانسته و احساس کند که نظرات او برای نشریه مهم است. برای تحقق این موضوع ، می توان گروه های نقد و بررسی صفحات مختلف نشریه ، با حضور مخاطبین تشکیل داد. همچنین صفحاتی را به نظرات و انتقادات و پیشنهادات آنان اختصاص دهید.
۸ ـ جلوتر از مخاطب حرکت کردن:
این جلوتر بودن به ما این امکان را می دهد که با شناختی که از علایق و سلایق مخاطب داریم ، حرکت آن ها را در جامعه پیش بینی نموده و نشریه را با دگرگونی هایی که در جامعه برای او رخ می دهد ، همگام و هم سو سازیم.
۹ ـ استفاده از زبان غیر مستقیم در هدایت نوجوانان :
یکی دیگر از خصوصیات جوان، تمایل به تجربه کردن است. نشریات موفق برای آن که بتوانند مخاطبین خود را به سمت و سویی که در سیاست گذارهای نشریه لحاظ شده است ، هدایت نمایند ، از ارشاد مستقیم و به عنوان کسی که بالاتر از جوان است ، پرهیز کرده و با زبانی غیرمستقیم و نامحسوس سعی در هدایت مخاطبین جوان خود نمایند.
۱۰ ـ استفاده از نظرات کارشناسی در زمینه های مختلف دینی ، جامعه شناسی ، روانشناسی و …
ما برای غنای مطالب نشریه و هم چنین تالیف آگاهانه باید از کارشناسان مربوط با هر صفحه استفاده کنیم.
۱۱ ـ مواظبت و جلوگیری از چند پارگی شدن مطالب و عدم رشد کاریکاتوری نشریه:
یکی از آسیب هایی که گریبان گیر برخی از نشریات است ، چند پارگی در ارائهی مطالب و صفحات است.
به طور مثال :صفحاتی که مطالب دینی در آن می آید ، باید در نهایت سازش و هم خوانی با صفحات کناری خود باشد .
اگر به کاریکاتور توجه کرده باشید ، یکی از ویژگی های بارز آن، عدم تناسب بین قسمت های مختلف آن است. در بعضی از نشریات شاهد هستیم که همه صفحات آن با هم تناسب و توازن ندارند. تعدادی از صفحات آن قدر قوی کار شده اند و تعدادی دیگر بسیار ضعیف.
و این مصداق همان کاریکاتور است. ما باید حداکثر تلاش خود را انجام دهیم که تمام صفحات نشریه در سطحی متوازن و مطلوب باشند و از رشد کاریکاتوری نشریه جلوگیری کنیم.
۱۲ ـ تربیت کادر و نگاه سازمانی و سیستمی به کار :
در نشریه نباید برای همیشه متکی بر تعداد خاصی از نویسنده ها باشیم. باید با برگزاری کلاس ها و مسابقات و کشف استعدادها در بین مخاطبین خود ، از میان آنان، کسانی را به کادر نویسندگان خود اضافه کنیم.